ما آدم ها به دلایل مختلف آرامش روان خود را به هم می زنیم و بعد دیگران را مقصر می دانیم و یا فرافکنی کرده و شرایط و محیط و ... را در از دست دادن کنترل خود دخیل می دانیم. به هر حال همه چیز و همه کس در عصبانی شدن ما اثرگذارند جز خود ما!
اما نظر استفان کاوی سوای این است. او %90 از اختلالات ناآرامی و خروج از ریل عادی زندگی را خود فرد می داند و فقط %10 باقیمانده را به عوامل دیگر نسبت می دهد.
ما در اینجا چند نمونه ی واقعی را مطرح می کنیم تا ببینیم نظرتان چیست. البته توجه داشته باشید که باید صادقانه بیندیشید و خود را به دور از هرگونه عامل کنترل ببینید و عکس العمل واقعی خود را بیان کنید:
بچه ای لباس و یا رختخوابش را خیس کرده است. عکس العمل شما چیست؟
فرزندتان غذا و یا نوشیدنی را بر روی لباس و یا میز غذاخوری و یا فرش و زمین ریخته است. چه بازخوردی خواهید داشت؟
پسر شما نمره ی امتحان درسی را کم گرفته است. چه کار می کنید؟
دخترتان لوازم آرایش شما (مادر) را برداشته و استفاده کرده است. چه رفتاری از شما سر می زند؟
همسرتان احساس مسئولیتی ندارد. بازخورد شما چیست؟
برادرتان به شما همیشه دستور می دهد. مجبورید که گوش کنید و یا ...
خواهرتان با پوشش و آرایش نامناسبی از خانه خارج می شود. دعوایش می کنید؟
بچه ی یکی از آشنایان اسباب بازی فرزندتان را خراب کرده است و او هم گریه می کند و شما؟
دانش آموزتان در مدرسه رفتار نادرستی دارد. او ادای شما را درآورده است. آیا بی خیال می شوید؟
دانشجوی شما در کلاس درس با موبایل خود سرگرم است. رفتار شما چه خواهد بود؟
همسایه ی شما در نیمه شب و یا موقع استراحت صدای تلویزیون را بلند کرده است. چه کار خواهید کرد؟
همکار شما در اداره و یا محل کار اکثر اوقات از شما انتظار دارد که بخشی از کارش را انجام دهید. آیا ادامه خواهید داد؟
راننده ای در خیابان راه را بر شما سد کرده است و یا از کنار شما با بی احتیاطی عبور می کند. به رانندگی خود ادامه می دهید یا ...
در حین رانندگی ماشین شما خراب می شود و یا پلیس شما را جریمه می کند. چه عکس العملی از شما سر می زند؟
کاسبی ج نسی را به شما گران فروخته است و شما بعداً متوجه می شوید که بر سر شما کلاه گذاشته است. آیا برخوردی خواهید داشت؟
هم کلاسی شما جزوه و کتاب شما را گم کرده است. به دوستی خود با او ادامه وی دهید یا ...
جاری شما نسبت به شوهر و بچه ها و یا زندگی تان حسودی می کند. در ارامه ی ارتباط با او به چه شیوه هایی متوسل خواهید شد؟
باجناق شما مدام با طنز چوقولی شما را پیش زن و بچه تان می کند. سکوت می کنید و یا ...
مادرشوهرتان با گفتار و رفتارش طوری وانمود می کند که در حق پسرش (شوهرتان) کم می گذارید. نظرتان چیست؟
مادرزن شما همیشه با محبت ظاهری قصد دخالت در زندگی شما را دارد. رفتارتان چه خواهد بود؟
و ...
اگر صادقانه به نمونه های بالا پاسخ داده اید، می توانید با همسر، فرزند، برادر، خواهر، همسایه، همکار، هم کلاسی، استاد، شاگرد، معلم، دانش آموز، دوست، آشنا، بستگان، راننده، فروشنده و هرکس که رفتار موردنظر را با شما داشته است، به مذاکره و مصاحبت بنشینید. اگر نپذیرفت، باید به یک میانجی رجوع کنید. این میانجی می تواند دورو بر خودتان باشد وگرنه می توانید به یک مشاور وراجعه نمایید تا مهارت مقابله با چنین وقایعی را با شما بررسی نماید. حق گرفتنی است و در قبال ظلم و ستمی که در حق ما می شود، باید قیام کرد البته از راهش.
در هر صورت چنانچه پس از بروز رفتارهایی نظیر بالا کنترل خود را از دست داده و عصبانی شدید، مطمئن باشید که این دید و نگرش شما به موضوعات تلخ زندگی فقط اندازه ی بسیار کمی واقعی هست و بیشتر آن غیرمنطقی است. این بدان معنی است که شما مهار افسار رفتار خود را از دست داده اید. فرض کنید شما یک اسب سوارید. آیا تمام سوارکاران ماهرند و همیشه می توانند کنترل مرکب خود را در اختیار داشته باشند؟ بر فرض که شما راننده اید، آیا هیچوقت با حادثه و یا شرایط نامناسبی برخورد نکرده اید؟ آیا می توان گفت که رانندگانی هستند که در طول عمر رانندگی خود سالم و ایمن بوده اند؟
راستی این را هم در نظر بگیرید که اگر فردی رفتار بدی داشت و یا با کلامش شما را ناراحت کرد، او رشد و معرفت و انسانیت خود را به منصه ی ظهور گذاشته است؛ تا اینجا که موافقید نه؟ خب اگر شما هم چنان رفتار مشابه و یا بدتر از آن را مرتکب شدید، آیا با او فرقی دارید؟ خب عزیز من! اگر رفتار و گفتار و اخلاق او بد و زشت و دور از انتظار بوده است و شما با قدرت فوق العاده ی تشخیصی خود متوجه اشتباه طرف مقابل شده اید، پس چرا دقیقاً همان کاری را انجام می دهید که از نظر شما غیرمنطقی و دور از انصاف بوده است؟
اگر تمام عالم خوب و در حد انتظار و ایده آل بود که ما غم و غصه و نگرانی نداشتیم. هنر انسانیت ما در این است که گذشت را چاشنی رفتار با دیگران کنیم و به آن سطح از رشد و کمال رسیده باشیم که دیگران در خلوت و آشکار از ما گله و انتقاد چندانی نداشته باشند.بیاییم لیاقت خود را به اثبات برسانیم.
